ΚΑΠΝΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΥΗΣΗ
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ ΣΤΗΝ ΣΥΛΛΗΨΗ
Οι κίνδυνοι του καπνίσματος για την σύλληψη, την πορεία της κύησης και την υγεία του εμβρύου αρχίζουν πολύ πριν το ζευγάρι αποφασίσει να τεκνοποιήσει. Μελέτες αποδεικνύουν ότι οι επιπτώσεις του καπνίσματος στην περιγεννητική περίοδο είναι καταστρεπτικές, πιστεύεται ότι εάν όλες οι καπνίστριες έκοβαν το κάπνισμα, η περιγεννητική θνησιμότητα θα μειωνόταν κατά 10%.
Το κάπνισμα στους άνδρες μειώνει τα επίπεδα της testosterone και επιδρά αρνητικά στην μορφολογία και την κινητικότητα του σπέρματος (Evans et al 1981). Στις γυναίκες το κάπνισμα είναι συνδεδεμένο με στειρότητα, επιδρά στον εμμηνορυσιακό κύκλο (δευτεροπαθή αμηνόρροια, χαμηλότερα επίπεδα οιστρογόνων), στην λειτουργικότητα των σαλπίγγων (μειώνει την κινητικότητα), μειώνει την ποιότητα και την βιωσιμότητα των ωαρίων. Υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι οι καπνίστριες πριν ακόμα μείνουν έγκυες, έχουν τις προϋπόθεσης μιας εγκυμοσύνης με προβλήματα. Το γεγονός όμως ότι οι καπνίστριες έχουν λιγότερες πιθανότητες να μείνουν έγκυες, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι το κάπνισμα είναι μέθοδος αντισύλληψης διότι οι μεγάλες ποσότητες καπνού προκαλούν μόνιμες βλάβες στον οργανισμό και ιδιαίτερα στην αναπαραγωγική λειτουργία. Καπνίστριες που πήραν μέρος σε προγράμματα εξωσωματικής γονιμοποίησης βρέθηκε ότι είχαν χαμηλότερα επίπεδα οιστρογόνων. Βρέθηκε επίσης ότι οι μη καπνίστριες είχαν διπλάσιες πιθανότητες επιτυχίας (επίτευξης σύλληψης) από τις καπνίστριες.
ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ
Οι έγκυες καπνίστριες έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν εξωμήτριο εγκυμοσύνη, ενδομήτριο και νεογνικό θάνατο, προδρομικό πλακούντα, πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα, πρόωρη ρήξη των υμένων. Ενώ οι πιθανότητες να αποβάλουν στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης είναι κατά 46% περισσότερες από τις μη καπνίστριες.
Ο κίνδυνος εμφάνισης αυτών των επιπλοκών εξαρτάται από τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζει η γυναίκα πριν και κατά την κύηση.
Ο κίνδυνος περιγεννητικού θανάτου είναι αυξημένος κατά 20% σε γυναίκες που καπνίζουν λιγότερα από 20 τσιγάρα την ημέρα και κατά 35% σε γυναίκες που καπνίζουν περισσότερα από 20 τσιγάρα την ημέρα. Πολλοί θεωρούν ότι το ανώτερο όριο είναι 10-13 τσιγάρα την ημέρα και 15mg μονοξειδίου του άνθρακα ανά τσιγάρο.
Το κάπνισμα περιορίζει την ανάπτυξη του εμβρύου καθώς τα προϊόντα της καύσης του τσιγάρου παράγουν ουσίες στο αναπνευστικό σύστημα, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο δεσμεύεται πιο εύκολα από την αιμοσφαιρίνη. Έτσι, αντί η αιμοσφαιρίνη να δεσμεύει μόρια οξυγόνου και να τα μεταφέρει στο έμβρυο για να αναπνέει, δεσμεύει διοξείδιο του άνθρακα. Το οξυγόνο, που φτάνει στο παιδί είναι λιγότερο και όταν αυτό γεννηθεί θα ζυγίζει λιγότερο από το κανονικό. Είναι κάπως σαν το φυτό, που δεν ποτίζεται επαρκώς και δεν αναπτύσσεται κανονικά.
Το κάπνισμα από τη γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, διπλασιάζει το ενδεχόμενο ενός πρόωρου τοκετού, ενδέχεται να προκαλέσει συγγενείς δυσπλασίες, ή ανωμαλίες στο κεντρικό νευρικό σύστημα του παιδιού και ενισχύει τον κίνδυνο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Δεν πρέπει, δε, να ξεχνάμε ότι γι αυτά τα παιδιά υπάρχει και η αυξημένη πιθανότητα θανάτου στη διάρκεια του τοκετού» επισημαίνει ο μαιετήρας γυναικολόγος Θοδωρής Βαμβακίδης.
ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ ΚΑΙ Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ
ΚΑΔΜΙΟ: Το κάδμιο είναι ένα ισχυρό δηλητηριώδες μέταλλο, η κυριότερη πηγή είναι το τσιγάρο, είναι εξαιρετικά επικίνδυνος παράγων διότι συσσωρεύεται στα νεφρά και το ήπαρ, εκτός εάν με την κατάλληλη διατροφή μειωθεί η απορρόφηση του. Πειράματα στα ζώα έχουν δείξει, ότι το κάδμιο έχει τοξικές ενέργειες στα έμβρυα, όπως νέκρωση των ωοθηκών και των όρχεων καθώς και ανωμαλίες του ουροποιητικού. Τα έγκυα ζώα ανέπτυξαν προεκλαμψία.
ΚΥΑΝΙΟΥΧΟ ΑΛΛΑΣ: Το κυανιούχο άλας μειώνει την ικανότητα του εμβρύου να χρησιμοποιεί την βιταμίνη Β12 η οποία είναι απαραίτητη για σχηματισμό των πρωτεϊνών και των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ: Το μονοξείδιο του άνθρακα ενώνεται με τα ερυθρά αιμοσφαίρια και εμποδίζει την πρόσληψη οξυγόνου, κατά 20%, αυτό αναγκάζει το έμβρυο να αυξήσει υπερβολικά την αιμοσφαιρίνη του, να αυξήσει τον καρδιακό του ρυθμό και την πίεση του αίματός του. Πειράματα σε ζώα, στα οποία χορηγήθηκαν υψηλές δόσεις μονοξείδιου του άνθρακα, έδειξαν συγγενείς ανωμαλίες και εγκεφαλικές κακώσεις στα νεογνά τους. Το μονοξείδιο του άνθρακα μαζί με την νικοτίνη περνούν τον φραγμό του πλακούντα, προκαλούν στένωση των αγγείων του πλακούντα και μείωση της μεταφοράς του οξυγόνου και των θρεπτικών συστατικών στο έμβρυο. Η μειωμένη οξυγόνωση του εμβρύου επιβαρύνεται κατά τον τοκετό όπου κατά τις συστολές μειώνεται ακόμα περισσότερο η αιμάτωση της μήτρας.
Σε μελέτη των Fried και Makin (1987) στην οποία έγινε σύγκριση των επιπτώσεων στο έμβρυο, του καπνίσματος, της λήψης alcohol και μαριχουάνα, βρέθηκε ότι η νικοτίνη είχε σοβαρότερες επιπτώσεις από το alcohol και τα μαλακά ναρκωτικά.
Η πρόσληψη νικοτίνης από την γυναίκα πριν και κατά την διάρκεια της κύησης ήταν υπεύθυνη για το μικρό βάρος γέννησης και την μικρή περίμετρο της κεφαλής του νεογέννητου.
ΜΟΛΥΒΔΟΣ: Το τσιγάρο μπορεί ν'αυξήσει και τον μόλυβδο κατά 25%. Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι η διατροφή είναι σημαντικότερος παράγων που επηρεάζει την απορρόφηση και την απέκκριση του από τον οργανισμό. Ο μόλυβδος επηρεάζει το γεννητικό σύστημα και των δύο φύλων, στους άνδρες προκαλεί ολιγοσπερμία και μειωμένη κινητικότητα των σπερματοζωαρίων. Στις γυναίκες ευθύνεται για υψηλά ποσοστά στείρωσης στην κύηση για αυτόματες εκτρώσεις, συγγενείς ανωμαλίες και υπολειπόμενη ανάπτυξη του εμβρύου.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΥΗΣΗ:
1)Πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε, ότι ακόμη κι αν ένα παιδί από μητέρα καπνίστρια γεννηθεί τελικά γερό, στην πορεία της ζωής του ενδέχεται να παρουσιάσει μειωμένη ικανότητα μάθησης και προβληματική συμπεριφορά.
2)«Οι γυναίκες, που καπνίζουν και φέρνουν στον κόσμο υγιή παιδιά, είναι απλά τυχερές. Είναι γεγονός ότι, όταν η μητέρα καπνίζει, καπνίζει και το παιδί», επισημαίνει ο μαιετήρας γυναικολόγος Θοδωρής Βαμβακίδης και προσθέτει:
«Τα λιποβαρή έμβρυα μπορεί να αναπτύξουν περισσότερα προβλήματα υγείας από εκείνα που έχουν κανονικό βάρος και επίσης, έχουν περισσότερες πιθανότητες να χρειαστούν ειδική φροντίδα και να πρέπει να παραμείνουν στο νοσοκομείο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Δεν πρέπει, δε, να ξεχνάμε ότι γι αυτά τα παιδιά υπάρχει και η αυξημένη πιθανότητα θανάτου στη διάρκεια του τοκετού».
3)Τα παιδιά των καπνιστριών αργότερα έχουν προδιάθεση για αναπνευστικά προβλήματα. Τα μωρά έχουν μικρούς πνεύμονες και αεροφόρους οδούς και μπορεί εύκολα να γεμίσουν από αέρα που περιέχει καπνό, ο οποίος δυσκολεύει το παιδί να αναπνεύσει. Γενικά, τα παιδιά των καπνιστριών παρουσιάζουν εύκολα βήχα, ωτίτιδες και κρυολογούν πιο εύκολα.
Επίσης, μελέτες έχουν δείξει ότι έχουν πιθανότητα να αργούν στην εκμάθηση και να έχουν μικρότερο ύψος, ενώ έχουν περισσότερες πιθανότητες να καπνίσουν, όταν μεγαλώσουν, αφού έχουν δοκιμάσει νικοτίνη από την εμβρυϊκή τους ηλικία.
4)Ο θηλασμός κατά τους 6 πρώτους μήνες της ζωής του βρέφους μειώνει κατά 70% την πιθανότητα ανάπτυξης άσθματος, ή αλλεργιών στη μετέπειτα ζωή. Ωστόσο, οι ευεργετικές επιδράσεις του θηλασμού δεν υφίστανται για τα βρέφη των μητέρων, που είναι καπνίστριες.
5)Σύμφωνα με νέες μελέτες, οι μητέρες που θηλάζουν και καπνίζουν μπορεί να μειώνουν τη διάρκεια του ύπνου του βρέφους τους. Όσο μεγαλύτερη είναι η δόση νικοτίνης στο γάλα, τόσο μεγαλύτερη είναι η διαταραχή του ύπνου του παιδιού. Το γάλα μητέρων, που καπνίζουν, περιέχει ψηλές συγκεντρώσεις νικοτίνης. Η νικοτίνη μειώνει την παραγωγή προλακτίνης, της ορμόνης που ρυθμίζει την παραγωγή του μητρικού γάλακτος. Το μητρικό γάλα των γυναικών που καπνίζουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, περιέχει λιγότερα ευεργετικά στοιχεία από αυτά που περιέχει το μητρικό γάλα εκείνων, που δεν καπνίζουν.
6)Στα ούρα των βρεφών των οποίων η μητέρα κατά την εγκυμοσύνη, ή τον θηλασμό, κάπνιζε, η συγκέντρωση της νικοτίνης είναι υψηλή. Επιπλέον, υπολείμματα καπνού μένουν στα μαλλιά και τα ρούχα της μητέρας και το μωρό εκτίθεται σε αυτά. Ανάλογη κατάσταση περιγράφεται και σε μητέρες, που ενώ οι ίδιες δεν καπνίζουν, υποβάλλονται σε παθητικό κάπνισμα. Το κάπνισμα πρέπει να απαγορεύεται αυστηρά σε κλειστούς χώρους, όπου υπάρχουν βρέφη ή μικρά παιδιά.
7)Για κάθε τσιγάρο, που η έγκυος καπνίζει καθημερινά, αυξάνονται κατά 5% οι πιθανότητες να αποκτήσει παιδί με στραβισμό, σύμφωνα με έρευνα, που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο American Journal of Epidemiology. Η επίδραση του καπνίσματος στον στραβισμό μπορεί να γίνει ακόμη πιο ισχυρή στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης.
Αν και ο στραβισμός είναι συχνή οφθαλμολογική πάθηση, επηρεάζοντας ποσοστό 2-3% των παιδιών, δεν υπάρχουν ακόμη αρκετές πληροφορίες για τα αίτια, που τον προκαλούν.
9)H περιβαλλοντική έκθεση στον καπνό αυξάνει τη συχνότητα παθήσεων και διαταραχών του αναπνευστικού συστήματος στα βρέφη και στα παιδιά με γονείς καπνιστές. Το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο βρεφικό θάνατο, ενώ ενδέχεται να σχετίζεται με αυξημένη επίπτωση λευχαιμίας, λεμφώματος και εγκεφαλικών όγκων κατά την παιδική ηλικία. Επίσης, στα παιδιά συνδέεται αιτιολογικά με παθήσεις του κατώτερου αναπνευστικού, υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα, εκκριτική μέση ωτίτιδα και την εκδήλωση άσθματος. Το βρογχικό άσθμα και η σπαστική βρογχίτιδα, επιδεινώνεται στα πάσχοντα παιδιά κατά 67% από το κάπνισμα των γονέων, ενώ δεν ξεπερνά το 26% όταν δεν καπνίζουν οι γονείς. Συμπτώματα της παιδικής νοσολογίας, όπως ο μακροχρόνιος βήχας, η απόχρεμψη και ο συριγμός που επιμένει συνδέονται με το κάπνισμα των γονιών.
ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΑ ΑΚΟΜΑ… 1)Το κάπνισμα στην εγκυμοσύνη «βγάζει» παιδιά εγκληματίες(!) Οι μητέρες που καπνίζουν είκοσι ή και περισσότερα τσιγάρα την μέρα, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, έχουν 30% αυξημένο κίνδυνο να γεννήσουν παιδί που θα εμπλακεί αργότερα σε κάποια εγκληματική δραστηριότητα, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Η συσχέτιση αυτή, η οποία διαπιστώνεται για πρώτη φορά, φαίνεται να ισχύει ακόμα κι αν απομονωθούν άλλοι παράγοντες, που στατιστικά έχουν συνδεθεί με την εγκληματικότητα, όπως οι διανοητικές διαταραχές, τα οικογενειακά προβλήματα και η φτώχεια. Οι ερευνητές της Σχολής Δημόσιας Υγείας του πανεπιστημίου Χάρβαρντ, υπό την Angela Paradis, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό επιδημιολογίας «Journal of Epidemiology and Community Health» της Εταιρίας Κοινωνικής Ιατρικής, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, διαπίστωσαν ότι τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια, των οποίων οι έγκυοι μητέρες τους κάπνιζαν σαν «φουγάρα», αντιμετωπίζουν εξίσου αυξημένο κίνδυνο για ροπή στην εγκληματικότητα και σύλληψη από τις Αρχές κάποια στιγμή στη ζωή τους. Οι επιστήμονες ανέλυσαν στοιχεία 4.000 ατόμων ηλικίας 33 έως 40 ετών και παράλληλα συνέλεξαν στοιχεία για τις καπνιστικές συνήθειες των μητέρων τους κατά την εγκυμοσύνη. «Αν και δεν μπορούμε να συμπεράνουμε με βεβαιότητα ότι το κάπνισμα της μητέρας στην εγκυμοσύνη -ιδίως το βαρύ κάπνισμα- αποτελεί την αιτία για την μετέπειτα αυξημένη εγκληματική δραστηριότητα των παιδιών, τα ευρήματά μας όντως δείχνουν ότι υπάρχει μια μέτρια σχέση αιτίου-αποτελέσματος», αναφέρει η μελέτη. Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει στενή σχέση ανάμεσα στις έγκυες μητέρες που καπνίζουν και σε διάφορα προβλήματα των παιδιών, όπως η υπερκινητικότητα, η αδυναμία συγκέντρωσης, η επιθετικότητα και η βίαιη αντικοινωνικότητα κατά την εφηβεία. Μελέτες σε πειραματόζωα δείχνουν ότι αυτά τα προβλήματα μπορεί να πηγάζουν από τις βιολογικές συνέπειες της νικοτίνης στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Οι νέοι που για χρόνια είναι μπλεγμένοι σε παραβατικές δραστηριότητες, είναι πιο πιθανό επίσης να υποφέρουν από νευροψυχολογικές διαταραχές.
ΕΡΕΥΝΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΘΕΜΑ... Για συμπεριφορικά προβλήματα ενοχοποιείται το μητρικό κάπνισμα κατά την κύηση Όπως αναφέρεται στο επιστημονικό έντυπο Journal of Epidemiology and Community Health τα προβλήματα είναι εμφανή στα παιδιά ήδη από την ηλικία των τριών ετών. Οι ερευνητές των Πανεπιστημίων της Υόρκης και του Ιλινόις πιστεύουν ότι το κάπνισμα κατά την διάρκεια της κύησης μπορεί να καταστρέψει την αναπτυσσόμενη δομή του εγκεφάλου του εμβρύου. Οι ειδικοί μελέτησαν στοιχεία για περισσότερα από 14.000 ζευγάρια μητέρας-παιδιού που είχαν λάβει μέρος στην έρευνα Millennium Cohort Study. Οι μητέρες κατηγοριοποιήθηκαν ως περιστασιακές και συστηματικές καπνίστριες ανάλογα με πόσα τσιγάρα κάπνιζαν καθημερινά κατά τη διάρκεια των εννέα μηνών της εγκυμοσύνης. Τους ζητήθηκε να βαθμολογήσουν την συμπεριφορά του τρίχρονου παιδιού τους σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο Strengths and Difficulties, που επικεντρώνεται στα προβλήματα συμπεριφοράς, την υπερδραστηριότητα ή τις διαταραχές ελλειμμάτων προσοχής. Οι επιστήμονες συνυπολόγισαν και παράγοντες που ίσως επηρέαζαν τα αποτελέσματα, περιλαμβανομένης της μητρικής ηλικίας κατά τον τοκετό, το μορφωτικό της επίπεδο και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, την οικογενειακή σταθερότητα και την προβληματική γονική συμπεριφορά. Οι περιστασιακές καπνίστριες είχαν 44% περισσότερες πιθανότητες να έχουν αγόρια που είχαν προβλήματα επικοινωνίας. Οι συστηματικές καπνίστριες είχαν 80% επιπλέον πιθανότητες να έχουν αγόρια με τέτοια προβλήματα. Και οι δυο κατηγορίες καπνιστριών είχαν έτσι κι αλλιώς σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να έχουν γιους που ήταν υπερδραστήριοι ή είχαν διαταραχές ελλειμματικής προσοχής. Τα τρίχρονα κορίτσια των μητέρων που κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της κύησης είχαν περισσότερα προβλήματα επικοινωνίας αλλά όχι υπερδραστηριότητα και συμπεριφορές ελλειμματικής προσοχής. |
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Οι επαγγελματίες υγείας, ιδιαίτερα αυτοί που ασχολούνται με την αγωγή υγείας θα πρέπει να ενημερώσουν τους έφηβους για τις καταστρεπτικές ιδιότητες του καπνού. Η ενημέρωση είναι απαραίτητο να αρχίσει από νωρίς στην εφηβεία πριν οι έφηβοι αρχίσουν να καπνίζουν, μέσα από την αγωγή υγείας στα σχολεία, τα ιατρεία οικογενειακού προγραμματισμού, τα γυναικολογικά ιατρεία. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται οι έφηβες και περισσότερο οι έφηβες χαμηλού κοινωνικοοικονομικού επιπέδου με κακή διατροφή. Αυτές οι έφηβες είναι μάλλον απίθανο να ζητήσουν ιατρική βοήθεια πριν την σύλληψη και πολλές φορές καθυστερούν να επισκεφθούν μαιευτικά ιατρεία για παρακολούθηση της κύησης.
Τα ζευγάρια θα πρέπει να σταματήσουν το κάπνισμα 3-4 μήνες πριν προγραμματίσουν εγκυμοσύνη ώστε να βελτιώσουν την ποιότητα του σπέρματος και των ωαρίων καθώς και τις πιθανότητες σύλληψης. Στην εγκυμοσύνη να σταματήσουν το κάπνισμα ή να μειώσουν τον αριθμό των τσιγάρων βελτιώνοντας συγχρόνως την διατροφή τους.
ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
ΠΗΓΕΣ
www.eutokia.gr
www.neaygeia.gr 
efagonizesthe.blogspot.com
enterbrussels.org
www.babyonline.gr
www.kathimerini.gr
